Số liệu báo cáo từ Sở Lao động - Thương binh và Xã hội tỉnh Yên Bái cho thấy, từ năm 2015 đến nay, trên địa bàn tỉnh Yên Bái xảy ra hơn 80 vụ xâm hại trẻ em, trong đó có 19 vụ bạo lực trẻ em. Yên Bái cũng có trên 228.000 trẻ em dưới 16 tuổi; trên 3.800 trẻ em có hoàn cảnh đặc biệt, ngoài ra còn có trên 60.000 trẻ em sống trong hộ gia đình nghèo, trên 2.000 trẻ bị ảnh hưởng bởi HIV/AIDS do sống cùng gia đình có người mắc các tệ nạn xã hội. 

Có thể thấy, các vụ bạo lực, xâm hại trẻ em liên tiếp xảy ra là hồi chuông báo động về sự suy đồi đạo đức của không ít người trong xã hội hiện nay. Tuy nhiên, những vụ bạo lực, xâm hại trẻ em được phát hiện mới chỉ là “phần nổi của tảng băng chìm”, bởi đây chỉ là những vụ cơ quan quản lý nhà nước thụ lý và xử lý.Hình ảnh tại Diễn đàn Trẻ em tỉnh Yên Bái năm 2019

Trên thực tế, có những trường hợp trẻ em bị xâm hại, nhưng không được phát hiện hoặc được phát hiện nhưng gia đình không trình báo với cơ quan chức năng vì sợ xấu hổ, sợ rắc rối hoặc đã có sự dàn xếp giữa thủ phạm và gia đình. Điều này vô tình trở thành tấm lá chắn che đậy tội ác của những đối tượng phạm pháp, đồng thời là nguyên nhân trực tiếp để những kẻ suy đồi đạo đức hãm hại, xâm phạm trẻ em.

Xác định trẻ em là chủ nhân tương lai của đất nước, nhiều năm qua tỉnh Yên Bái đã xây dựng, triển khai nhiều kế hoạch thực hiện công tác bảo vệ, chăm sóc, giáo dục trẻ em. Chỉ đạo các tổ chức đoàn thể triển khai thực hiện các quy định của Luật Bảo vệ Chăm sóc và Giáo dục trẻ em; tổ chức Diễn đàn trẻ em; Tháng hành động Vì trẻ em; thăm, tặng quà cho trẻ em có hoàn cảnh đặc biệt khó khăn nhân Ngày Quốc tế Thiếu nhi 1/6.

Trong đó, nổi bật nhất là hoạt động của Dự án "Chấm dứt bạo lực đối với trẻ em” (EVAC) do Tổ chức Tầm nhìn Thế giới tài trợ, được triển khai tại các xã: Khánh Thiện, Lâm Thượng, Động Quan, Phúc Lợi, Trung Tâm (huyện Lục Yên); Suối Bu, Suối Giàng, Phúc Sơn, Thanh Lương và Hạnh Sơn (huyện Văn Chấn). Dự án được thực hiện từ năm 2016.

Tại xã Trung Tâm - huyện Lục Yên, hằng năm, chính quyền xã phối hợp với cán bộ Dự án EVAC tổ chức các hoạt động truyền thông thay đổi hành vi, tập huấn nâng cao năng lực, hỗ trợ trẻ em có hoàn cảnh khó khăn... Theo đó, các chủ đề: Nhận biết các hành vi xâm hại trẻ em; Nhận biết thủ đoạn của kẻ xâm hại trẻ em; Những nguyên tắc an toàn chung đã được triển khai cho trên 700 học sinh Trường Tiểu học và THCS tại xã Trung tâm.

Ngoài ra, cán bộ Dự án đã tập huấn triển khai các văn bản quy định pháp luật về bảo vệ trẻ em cho 3.220 lượt cho các cán bộ các cấp và người chăm sóc trẻ; tập huấn kỹ năng sống cho 1.120 trẻ. Đồng thời, thành lập 18 câu lạc bộ, nhóm trẻ nòng cốt, 12 câu lạc bộ cha mẹ, 22 mô hình nhằm cung cấp kiến thức, kỹ năng bảo vệ trẻ em dựa vào cộng đồng...Yên Bái hướng tới chấm dứt bạo lực đối với trẻ em

Sau gần 4 năm triển khai, Dự án đã đạt được 4 kết quả chính: Trẻ em, thanh thiếu niên đặc biệt nhóm đối tượng dễ bị tổn thương đã thay đổi về thái độ hành vi để tự bảo vệ mình nhằm giảm thiểu nguy cơ bị mua bán và các hình thức bạo lực; gia đình và người chăm sóc trẻ chủ động tạo môi trường hỗ trợ thông qua việc tiếp cận các dịch vụ phù hợp để chăm sóc và bảo vệ trẻ; cộng đồng trở nên vững mạnh và làm việc cùng nhau để tạo ra một môi trường an toàn và bảo vệ trẻ; giảm thiểu các rào cản nhằm giải quyết nạn bạo lực trẻ em bao gồm cả mua bán người. 

Cùng với đó, các hoạt động và các chỉ số kết quả của Dự án đã có sự thay đổi tích cực. Một số chỉ tiêu vượt mức so với mục tiêu đề ra như: Chỉ số "tỷ lệ cha mẹ/người chăm sóc thấy rằng cộng đồng của họ là nơi an toàn (không bạo lực) cho trẻ” vượt 50% so với mục tiêu đã đề ra; chỉ số "tỷ lệ trẻ em và thanh niên (nam và nữ) có thể xác định ít nhất ba cách thức để tự bảo vệ bản thân” vượt 73% so với mục tiêu đề ra. 

Theo Sở Lao động –Thương binh và Xã hội tỉnh, Dự án EVAC đã tạo nên sự thay đổi đáng kể về nhận thức, kỹ năng của trẻ em và cha mẹ trong việc bảo vệ trẻ em; nâng cao năng lực và hiệu quả hoạt động của Ban Bảo vệ chăm sóc trẻ em tại các địa phương; đạt hiệu quả cao về mục tiêu tăng cường sự tiếp cận các dịch vụ giáo dục, y tế, hỗ trợ tài chính và bảo trợ xã hội cho các gia đình dễ bị tổn thương nhất; giảm thiểu các rào cản mang tính hệ thống nhằm giải quyết nạn bạo lực trẻ em thông qua việc thu thập bằng chứng để đề xuất sửa đổi, bổ sung chính sách, pháp luật về bảo vệ trẻ em và phòng chống mua bán người; sử dụng nguồn vốn và huy động sự đóng góp của các bên liên quan dưới các hình thức khác nhau./.