Đây là hành lang pháp lý để các cấp ủy, chính quyền, nhân dân làm tốt hơn công tác chăm sóc thương binh, gia đình liệt sĩ, người có công với cách mạng. Đối với tỉnh Đắk Lắk, việc triển khai thực hiện tốt chủ trương, chính sách của Đảng, Nhà nước được xem là một trong những công tác hàng đầu nhằm chăm lo tốt đời sống người có công với cách mạng.

Ông Trần Phú Hùng – Giám đốc Sở Lao động – Thương binh và Xã hội tỉnh Đắk Lắk cho biết: Trong những năm qua, Đắk Lắk luôn quan tâm, thực hiện tốt công tác chăm lo đời sống người có công cũng như hỗ trợ các gia đình chính sách. Hằng năm, Đảng ủy, UBND tỉnh Đắk Lắk đều triển khai các hoạt động cụ thể, thiết thực, chăm lo đời sống vật chất, tinh thần cho các đối tượng chính sách. Việc thực hiện chế độ chính sách ưu đãi của Đảng, Nhà nước và phong trào đền ơn đáp nghĩa được thực hiện đầy đủ, kịp thời như: Chế độ trợ cấp một lần, chế độ điều dưỡng, chăm sóc sức khỏe, cấp trang thiết bị chỉnh hình cho thương binh, chế độ mai táng phí cho đối tượng chính sách từ trần, hỗ trợ xây nhà ở, miễn giảm học phí cho con em các đối tượng chính sách. UBND tỉnh thường xuyên chỉ đạo các ngành chức năng tổ chức rà soát và làm thủ tục cấp thẻ BHYT cho các đối tượng chính sách đảm bảo chính xác, kịp thời. 

 Cùng với đó, công tác tuyên truyền cũng đã được triển khai sâu rộng như phối hợp với các cơ quan Truyền thông của Trung ương, địa phương tổ chức tuyên truyền các chính sách mới về người có công; các tập thể, cá nhân điển hình làm tốt phong trào Đền ơn đáp nghĩa, các đối tượng người có công gương mẫu vươn lên thoát nghèo và các hoạt động trong dịp Kỷ niệm 71 năm ngày Thương binh Liệt sĩ; phối hợp với Đài phát thanh – Truyền hình tỉnh thực hiện chương trình Dân hỏi Thủ trưởng cơ quan trả lời. Phối hợp với Trung tâm Văn hóa tỉnh làm 870 cờ đuôi nheo và 35 băng rôn tuyên truyền trên các tuyến phố tại thành phố Buôn Ma Thuột nhân Kỷ niệm 71 năm ngày Thương binh liệt sĩ (27/7/1947-27/7/2018). Tính đến nay, tổng số đối tượng đang hưởng các chế độ chính sách trên địa bàn của tỉnh do Sở đang quản lý có gần 62 ngàn hồ sơ đối tượng (trong đó: đối tượng Người có công, thân nhân Người có công gần 49 ngàn hồ sơ; hơn 12 ngàn hồ sơ đối tượng liên quan khác (không phải người có công nhưng được hưởng các chế độ ưu đãi của nhà nước, như: TNXP, hưởng chế độ theo Quyết định 290,142, 53, 62, 57, 49 và quyết định số 24/2016/QĐ-TTg...). Hiện nay, ngành đang chi trả trợ cấp hàng tháng gần 12 nghìn đối tượng, với số tiền chi trả hơn 21 tỷ đồng/tháng, tất cả hồ sơ đối tượng người có công đã được nhập máy để theo dõi và lưu file ở kho quản lý theo quy định.

Ngoài ra, trong năm 2018 Sở đã giải quyết trợ cấp hàng tháng đối với 139 hồ sơ (trong đó, có 02 hồ sơ Mẹ Việt Nam anh hùng, 02 hồ sơ thương binh, 19 hồ sơ Người hoạt động cách mạng, hoạt động kháng chiến bị địch bắt tù, đày; 37 hồ sơ người hoạt động kháng chiến bị nhiễm chất độc hóa học, 03 hồ sơ liệt sĩ (công nhận mới), 04 hồ sơ tuất liệt sĩ (con liệt sĩ), 26 hồ sơ tuất từ trần, 28 hồ sơ vợ liệt sĩ tái giá, 09 hồ sơ người có công giúp đỡ cách mạng, 09 hồ sơ thanh niên xung phong),  giải quyết trợ cấp một lần đối với 2.077 hồ sơ: 528 hồ sơ đối tượng theo Quyết định 62, 329 hồ sơ thờ cúng liệt sĩ (hồ sơ mới, nâng tổng số thân nhân thờ cúng liệt sĩ lên 4.698 hồ sơ), 13 hồ sơ Mẹ Việt Nam anh hùng, 61 hồ sơ Người hoạt động kháng chiến giải phóng dân tộc, 23 hồ sơ người có công giúp đỡ cách mạng, 03 hồ sơ Người hoạt động cách mạng, hoạt động kháng chiến bị địch bắt tù, đày, 39 hồ sơ  đối tượng theo Quyết định 24/2016/QĐ-TTg; 151 hồ sơ thanh niên xung phong; 10 hồ sơ theo Quyết định số 57/2013/QĐ-TTg; 04 hồ sơ theo Quyết định số 49/2016/QĐ-TTg; 04 hồ sơ theo Quyết định số 290/2005/QĐ-TTg; 03 hồ sơ người hoạt động cách mạng trước ngày 01/01/1945.

Về công tác kiểm tra, xem xét và xác nhận để cấp thẻ BHYT (cấp mới) đã cấp 2.448 hồ sơ là Người có công, thân nhân của Người có công, Cựu chiến binh và đối tượng theo Quyết định số 62, nâng tổng số thẻ BHYT phê duyệt danh sách và cấp mới các loại đối tượng đầu năm đến nay là 21.691 thẻ.

Thực hiện tốt phong trào “ Đền ơn đáp nghĩa” trong năm 2018 các ngành, các cấp đã phối hợp triển khai thực hiện và đạt kết quả tốt. Trong năm 2018, toàn tỉnh đã huy động được hơn 9.731 triệu đồng (cấp tỉnh 1.031 triệu đồng, cấp huyện hơn 5.263 triệu đồng, cấp xã hơn 3.436 triệu đồng), đạt tỷ lệ 143%. Từ nguồn kinh phí huy động được đã sửa chữa, nâng cấp 112 căn nhà tình nghĩa, với số tiền hơn 2.064 triệu đồng (đạt 112%); xây dựng 92 nhà tình nghĩa, với số tiền 4.016 triệu đồng (đạt 115%); tặng 145 sổ tiết kiệm, với số tiền 183 triệu đồng tặng cho đối tượng chính sách có công. Ngoài ra, ngành còn triển khai xây dựng 163 nhà, sửa chữa 136 nhà cho người có công từ nguồn kinh phí Trung ương hỗ trợ. Tổ chức đưa đoàn đại biểu là người có công tiêu biểu đi tham quan ở Côn Đảo và các tỉnh phía Nam (19 đại biểu) và  03 đại biểu người có công tiêu biểu của tỉnh đi dự Hội nghị biểu dương người có công tiêu biểu toàn quốc năm 2018 tại tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu.

Bên cạnh đó, Sở còn  tham mưu cho Ủy ban nhân dân tỉnh tổ chức lễ viếng Nghĩa trang liệt sĩ, các hoạt động đền ơn, đáp nghĩa nhân dịp tết Nguyên đán Mậu Tuất năm 2018, ngày thương binh liệt sĩ và các ngày lễ lớn trong năm được trang nghiêm, chu đáo. Nhiều đơn vị đã tổ chức các hoạt động tri ân, báo ân nhân ngày 27/7 tại Nghĩa trang liệt sĩ, như: thắp nến tri ân, chăm sóc, vệ sinh các phần mộ liệt sĩ; dâng hương, dâng hoa... Đặc biệt, Tập đoàn Công nghiệp – Viễn thông Quân đội Viettel Đắk Lắk đã tổ chức thay thế gần 4.000 bó hoa nhựa cắm tại phần mộ các Nghĩa trang Liệt sĩ trên địa bàn tỉnh…

Song song đó, từ nguồn kinh phí của Trung ương, của tỉnh, huyện, xã và từ quỹ phúc lợi của các đơn vị, doanh nghiệp, toàn tỉnh đã tổ chức thăm, tặng quà trong dịp tết nguyên đán Mậu Tuất năm 2018 và trong dịp kỷ niệm 71 năm ngày Thương binh liệt sĩ (27/7) cho các đối tượng chính sách người có công, với tổng kinh phí thực hiện hơn 23 tỷ đồng, gồm: Quà của Chủ tịch nước 28.545 lượt người, với tổng kinh phí thực hiện gần 6 tỷ đồng, quà của tỉnh là 33.880 lượt người và 235 đơn vị, với tổng kinh phí thực hiện hơn 11,5 tỷ đồng; quà của các địa phương 26.091 lượt người, với tổng kinh phí hơn 4,8 tỷ đồng và  quà của các đơn vị doanh nghiệp  2.164 người, với tổng kinh phí 606 triệu đồng. Việc tổ chức thăm, tặng quà cho người có công đã được triển khai thực hiện kịp thời, đầy đủ và ý nghĩa.

Về công tác mộ nghĩa trang Liệt sỹ và tìm kiếm, quy tập hài cốt Liệt sỹ đã Phối hợp với Bộ chỉ huy quân sự tỉnh tham mưu cho Ủy ban Nhân dân tỉnh tổ chức lễ bàn giao, đón nhận; lễ viếng, truy điệu và an táng 12 hài cốt liệt sĩ Quân tình Nguyện và Chuyên gia Việt Nam hy sinh qua các thời kỳ chiến tranh tại Campuchia về nước an táng tại nghĩa trang liệt sĩ tỉnh. Giải quyết di dời 20 hài cốt Liệt sĩ an táng tại Nghĩa trang Liệt sĩ tỉnh và các huyện về quê theo nguyện vọng của gia đình, kinh phí hỗ trợ hơn 85 triệu đồng. Tiếp đón hơn 2.000 lượt thân nhân Liệt sĩ, cựu chiến binh và nhân dân đến thăm viếng mộ Liệt sĩ tại nghĩa trang Liệt sĩ tỉnh nhân dịp tết Nguyên đán Mậu tuất và dịp Kỷ niệm 71 năm ngày Thương binh – Liệt sỹ (trong đó có 350 thân nhân liệt sĩ thuộc diện được hỗ trợ kinh phí thăm viếng mộ).

Bên cạnh những kết quả đã đạt được, việc thực hiện chính sách đối với người có công ở Đắk Lắk vẫn còn một số tồn tại, hạn chế như công tác tuyên truyền, phổ biến các chủ trương chính sách về người có công, việc hướng dẫn, giải thích cho người dân trong việc giải chế độ chính sách ở các địa phương chưa được kịp thời, chu đáo nên tình trạng đơn thư kiến nghị, công dân đến Sở đề nghị giải quyết chế độ còn nhiều. Một số chế độ ưu đãi đối với người có công chưa thực sự tương xứng so với những hy sinh, mất mát của họ, như: chế độ trợ cấp hàng tháng của người hoạt động kháng chiến bị địch bắt tù đày; chế độ trợ cấp một lần đối với người hoạt động kháng chiến được tặng thưởng Huân, huy chương… còn thấp. Chế độ đối với vợ liệt sĩ tái giá, cũng như các thủ tục giải quyết chế độ BHYT đối với thân nhân người có công, giám định lại thương tật… còn nhiều bất cập. Một số thủ tục về chế độ, chính sách ban hành chưa phù hợp với tình hình thực tế nhưng chậm được sửa đổi, bổ sung (chất độc hóa học, thủ tục di chuyển hồ sơ người có công.