Công tác tuyên truyền được triển khai thực hiện tốt với sự tham gia của các cấp, các ngành, các đoàn thể và tổ chức xã hội, tờ rơi tuyên truyền về chính sách trợ giúp người khuyết tật được Sở Lao động – TBXH cấp phát rộng rãi trên địa bàn tỉnh Lào Cai. Công tác quản lý, tổ chức thực hiện chế độ trợ giúp xã hội cho các đối tượng bảo trợ xã hội được đảm bảo, kịp thời, chính xác, đúng đối tượng.

Để nâng cao hiệu quả công tác bảo trợ xã hội, năm 2018, Sở Lao động – TBXH đã tổ chức 03 lớp tập huấn nâng cao năng lực cho 221 cộng tác viên thôn, bản theo Đề án 32 (Đề án phát triển nghề công tác xã hội); Tổ chức 02 lớp tận huấn nâng cao kỹ năng trợ giúp cho người tâm thần, người rỗi nhiễu tâm trí dựa vào cộng đồng theo Đề án 1215 cho 165 học viên là cán bộ cấp tỉnh, huyện, thành phố, trung tâm trực thuộc Sở và các cộng tác viên y tế thôn, bản. Ngoài ra, còn tổ chức 02 cuộc điều tra, rà soát người khuyết tật trên địa bàn tỉnh Lào Cai năm 2018; điều tra rà soát thống kê TEMC không nơi nương tựa, trẻ em bị bỏ rơi, trẻ em bị nhiễm HIV, trẻ em là nạn nhân của chất độc hóa học, trẻ em khuyết tật nặng và trẻ em bị ảnh hưởng bởi thiên tai, thảm họa dựa vào cộng đồng giai đoạn 2013 – 2020 tỉnh Lào Cai năm 2018.

Hiện nay, tỉnh Lào Cai có 12.845 đối tượng đang hưởng trợ cấp xã hội thường xuyên tại cộng đồng, kinh phí thực hiện 53.523.950 triệu đồng, trong đó: Đối tượng đang được hưởng trợ cấp thường xuyên tại cộng đồng là 12.737 đối tượng (trong đó có: 196 trẻ mồ côi, bị bỏ rơi; 96 người cao tuổi cô đơn; 5.999 người từ 80 tuổi trở lên; 01người cao tuổi có người nhận chăm sóc tại cộng đồng; 1.200 người khuyết tật đặc biệt nặng; 3.631 người khuyết tật nặng; 107 hộ gia đình nhận nuôi dưỡng trẻ mồ côi: 107 hộ gia đình; 390 người đơn thân nuôi con nhỏ; 15 người nhiễm HIV/AIDS; 1.102 hộ gia đình chăm sóc người khuyết tật đặc biệt nặng. Và đối tượng đang được nuôi dưỡng tại Trung tâm Công tác xã hội: 109 người (trong đó có: 82 trẻ em mồ côi, bỏ rơi; 07 cụ người cao tuổi cô đơn; 20 người khuyết tật). Toàn bộ 100% đối tượng bảo trợ xã hội hưởng trợ cấp hàng tháng cũng được cấp thẻ BHYT và khám chữa bệnh theo qui định.

Thực hiện công tác cứu trợ đột xuất, thời gian qua Sở Lao động - Thương binh và Xã hội đã luôn phối hợp với Cục dự trữ Quốc gia khu vực Hoàng Liên Sơn, UBND các huyện, thành phố để tổ chức thực hiện kịp thời việc hỗ trợ gạo cứu đói cho nhân dân trong các dịp Tết Nguyên đán, giáp hạt và các hộ bị ảnh hưởng bởi thiên tai. Riêng năm 2018, đã hỗ trợ 283,770 kg cho 4.631 hộ = 49.717 khẩu (kinh phí thực hiện là 3.773.250.000 đồng). Cụ thể, trung ương hỗ trợ: 3.141 hộ, 12.666 khẩu, bằng 189,990 kg gạo. Địa phương hỗ trợ : 1.490 hộ, 37.051 khẩu, bằng 93,780 kg gạo.

Trong các dịp thiên tai xảy ra, công tác cứu trợ, hỗ trợ cũng được tỉnh triển khai nhanh chóng, đảm bảo kịp thời, đúng đối tượng, góp phần giải quyết được những khó khăn trước mắt cho nhân dân yên tâm ổn định cuộc sống. Trong năm 2018, thiên tai xảy ra đã làm 39 người trên địa bàn tỉnh bị chết, mất tích, 4 người bị thương và gây thiệt hại về nhà ở là 19 nhà bị sập đổ, trôi, cháy và hư hỏng nặng. Tỉnh đã quan tâm, chỉ đạo hỗ trợ cho 62 hộ gia đình bị ảnh hưởng do thiên tai, mưa lũ và tai nạn giao thông với kinh phí là 576,875 triệu đồng.

Ngoài ra, Sở Lao động - TBXH còn phối hợp với Cục Bảo trợ xã hội tổ chức hội thảo đánh giá hệ thống bảo trợ xã hội cảnh báo sớm và ứng phó với thiên tai, các cú sốc tại  huyện Bảo Thắng và Văn Bàn. Đồng thời tổ chức thăm hỏi, động viên các gia đình bị thiệt hại do ảnh hưởng thiên tai và sự cố nghiêm trọng như: 9 nạn nhân bị thiệt hại do tai nạn trên sông Hồng thuộc địa phận huyện Bát Xát, kinh phí 242,6 triệu đồng; 4 nạn nhân bị chết, bị thương do sạt lở kè đất tại phường Duyên Hải, thành phố Lào Cai, kinh phí 25,9 triệu đồng; Phối hợp với Ngân hàng TMCP Đầu tư và Phát triển Việt nam chi nhánh Lào Cai  hoàn thiện hồ sơ hỗ trợ gia đình nạn nhân bị chết do thiên tai bão lũ gây ra tại huyện Sa Pa.

Đối với người cao tuổi, năm 2018, tỉnh không chỉ triển khai kịp thời, đầy đủ chính sách trợ cấp hàng tháng cho 6.096 người, góp phần trợ giúp người cao tuổi có điều kiện ổn định đời sống, mà còn tổ chức trao tặng quà chu đáo của Chủ tịch nước và Chủ tịch UBND tỉnh cho 317 cụ thọ 90 tuổi, 19 cụ thọ 100 tuổi, đôn đốc và hướng dẫn các huyện, thành phố tổ chức chúc mừng thọ cho 4.580 cụ thọ từ 70,75, 80, 85, 95 và trên 100 tuổi, kinh phí thực hiện 814,300 triệu đồng. Công tác chăm sóc sức khỏe cho người cao tuổi ngày càng được quan tâm, chú trọng, các cấp, các ngành có nhiều hoạt động thiết thực về thể dục, thể thao, văn hóa văn nghệ…để người cao tuổi tích cực tham gia.

Tỉnh còn động viên người cao tuổi sống vui, sống có ích thông qua việc phát hành 02 phóng sự truyền hình về người cao tuổi làm kinh tế giỏi và phát huy vai trò người cao tuổi trong đời sống cộng đồng để các cụ noi theo và truyền đạt, dạy bảo con cháu..

Công tác triển khai thực hiện chính sách cho người khuyết tật được đảm bảo, kịp thời, đúng đối tượng. Tính đến hết tháng 12/2018, toàn tỉnh đã thực hiện giải quyết chế độ trợ cấp cho 4.831 người trên địa bàn toàn tỉnh (trong đó có 1.200 người khuyết tật đặc biệt nặng; và 3.631 người khuyết tật nặng).

Năm 2018, Sở Lao động – TBXH cũng phối hợp với Hội bảo trợ người tàn tật và trẻ em mồ côi Việt Nam trao tặng 130 suất quà và 50 xe đạp (trị giá 150 triệu đồng) cho trẻ em mồ côi, khuyết tật và hộ nghèo tại huyện Bắc Hà; 50 suất quà trị giá cho trẻ em mồ côi người khuyết tật tại huyện Sa Pa; Phối hợp với Báo Nông nghiệp Việt Nam và Quỹ Thiện Tâm trao 100 xe đạp trị giá 170 triệu đồng cho các huyện Bảo Yên và Văn Bàn. 

Tại các Trung tâm Công tác xã hội tỉnh, tính đến cuối năm 2018, có 109 đối tượng đang được chăm sóc, nuôi dưỡng theo đúng quy định. Trung tâm Công tác xã hội cũng đã tiếp nhận 71 đối tượng cần bảo vệ khẩn cấp, trong đó: tiếp nhận 13 đối tượng vào nuôi dưỡng tạm thời (huyện Sa Pa, thành phố Lào Cai) và tiếp nhận 58 nạn nhân bị buôn bán. Trung tâm còn tiếp nhận tài trợ của Văn phòng con nuôi AC Thụy Điển hỗ trợ kinh phí chăm sóc nuôi dưỡng những đối tượng được nhận làm con nuôi trong các gia đình Thụy Điển.

Có thể khẳng định, nhờ sự quan tâm của Đảng và Nhà nước, đặc biệt là của Tỉnh uỷ, HĐND và Uỷ ban nhân dân tỉnh, Uỷ ban MTTQ tỉnh, sự phối kết hợp chặt chẽ của các cấp các ngành, các đoàn thể và nhân dân, trong những năm qua, việc thực hiện chính sách trợ giúp các đối tượng bảo trợ xã hội của tỉnh Lào Cai đã góp phần tích cực trong việc giúp các đối tượng và gia đình giảm bớt khó khăn vươn lên trong cuộc sống hoà nhập cộng đồng.

Tuy nhiên, công tác bảo trợ xã hội ở Lào Cai cũng còn một số khó khăn và hạn chế như Đội ngũ cán bộ, trình độ của cán bộ làm công tác bảo trợ xã hội ở cơ sở thường xuyên luân chuyển do vậy còn thiếu kiến thức, chuyên môn về lĩnh vực bảo trợ xã hội.  Công tác tuyên truyền về chính sách trợ giúp các đối tượng bảo trợ xã hội còn hạn chế do trình độ dân trí, nhận thức của người dân nhất là ở vùng sâu, vùng xa, vùng đồng bào dân tộc thiểu số. Việc huy động các nguồn lực từ cộng đồng, từ xã hội theo tinh thần xã hội hoá chăm sóc đối tượng bảo trợ xã hội còn hạn chế, chủ yếu vẫn thực hiện hỗ trợ, trợ giúp cho đối tượng bảo trợ xã hội từ nguồn kinh phí ngân sách Nhà nước. Bên cạnh đó, các cơ sở nhận nuôi dưỡng, phục hồi chức năng cho trẻ em bị khuyết tật nặng, trẻ em bị bệnh về thần kinh; người tâm thần... trên địa bàn toàn tỉnh chưa có. Hầu hết các công trình công cộng hiện nay chưa thuận tiện đối với người khuyết tật. Kinh phí thực hiện các Đề án theo kế hoạch đề ra còn hạn chế (Đề án Nghề Công tác xã hội; Đề án trợ giúp người tâm thần, người rối nhiễu tâm trí dựa vào cộng đồng; Đề án trẻ em có hoàn cảnh đặc biệt ...).

Trong thời gian tới, UBND tỉnh sẽ tiếp tục tiếp tục quan tâm, chỉ đạo các cấp, các ngành tổ chức thực hiện tốt chính sách trợ giúp đối tượng bảo trợ xã hội trên địa bàn; thường xuyên theo dõi, nắm bắt tình hình thiệt hại do thiên tai và xây dựng kế hoạch, phương án, đề xuất kịp thời các giải pháp khắc phục hậu quả. Triển khai áp dụng công nghệ thông tin quản lý cơ sở dữ liệu đối tượng bảo trợ xã hội tại Trung tâm công tác xã hội và đối tượng bảo trợ xã hội đang hưởng trợ cấp hàng tháng tại các huyện, thành phố. Thực hiện chi trả cho các đối tượng bảo trợ xã hội trên địa bàn toàn tỉnh theo Quyết định 78/2016/QĐ-UBND ngày 26/8/2016 của Ủy ban nhân dân tỉnh. Thực hiện kiểm tra, giám sát tình hình thực hiện chính sách bảo trợ xã hội trên địa bàn tỉnh theo Quyết định số 85/2016/QĐ-UBND ngày 30/8/2016 của UBND tỉnh, xây dựng phần mềm quản lý các đối tượng trên địa bàn toàn tỉnh; tổ chức các lớp tập huấn cho các hộ gia đình có người đang hưởng trợ cấp xã hội hàng tháng tại cộng đồng. Bên cạnh đó, Sở Lao động – TBXH phối hợp với Sở Tài chính, Bưu điện tỉnh tổ chức thực hiện chi trả trợ cấp cho các đối tượng BTXH thông qua dịch vụ Bưu điện cho các huyện, thành phố. Phát hành tờ rơi tuyên truyền về chăm sóc, phục hồi chức năng cho người tâm thần, người rỗi nhiễu tâm trí dựa vào cộng đồng; Sổ tay kiến thức nghề công tác xã hội theo Đề án 32. Đồng thời, tổ chức các lớp tập huấn cho cán bộ ý tế; gia đình có người khuyết tật; các hộ gia đình có trẻ em có hoàn cảnh đặc biệt và hộ gia đình nhận nuôi dưỡng trẻ em có hoàn cảnh đặc biệt; hội viên chi hội người cao tuổi cấp thôn, bản. Thực hiện tốt công tác quản lý nhà nước đối với Trung tâm Công tác xã hội tỉnh./.